Rằm Tháng Năm

Ý NGHĨA NGÀY LỄ RẰM THÁNG NĂM

Ý NGHĨA NGÀY LỄ RẰM THÁNG NĂM

Ngày rằm tháng 5 âm lịch ở Việt Nam, người dân chỉ đón mừng ngày Tết Đoan Ngọ đã qua, ngày mùng 5 tháng 5, và đánh dấu năm Nhâm Dần đi qua được nữa chặng đường.

Nhìn sang phía bờ biển Ấn Độ Dương, ngày hôm nay người dân ở đảo quốc Sri Lanka long trọng tổ chức Đại Lễ Poson Poya Day.
Sri Lanka thường hay gọi là Tích Lan, là một hòn đảo nhỏ nằm sát cực nam Ấn Độ và cách tiểu lục địa Ấn Độ chỉ một eo biển.
Đại Lễ Poson Poya Day đúng vào ngày rằm tháng 5 âm lịch là lễ kỷ niệm phái đoàn truyền giáo của vị Thánh Tăng ARAHATH MAHINDA THERO lần đầu tiên đến đảo quốc Sri Lanka.

Đây là một trong những sự kiện quan trọng bậc nhất trong dòng chảy lịch sử Phật giáo thế giới.

Giở lại trang sử Phật giáo, ở Ấn Độ sau khi Đức Thế Tôn viên tịch khoảng 250 năm là thời trị vì thạnh trị của Hoàng Đế Asoka (268-232 BCE) dưới triều đại Maurya (the Maurya dynasty).

Vị quân vương kiệt xuất Asoka đã tạo nên tầm ảnh hưởng vượt thời gian, với vai trò là người kiến tạo nên công cuộc truyền bá đạo Phật trên phạm vi toàn cầu.

Như bao vị quân vương khác, ở giai đoạn đầu sự nghiệp trị quốc Asoka Đại Đế cho tiến hành chiến tranh xâm lược các nước láng giềng để mở rộng bờ cõi.

Nhưng nhờ vào sự tiếp độ của bậc cao tăng thạc đức bậc nhất là Ngài Thánh Tăng MOGGALAPUTTA TISSA MAHĀTHERA, Asoka hồi đầu hướng thiện, quy y Tam Bảo, rồi trở thành một người hộ pháp nhiệt thành.

Kể từ đó, Asoka Đại Đế đã từ bỏ lưỡi gươm chinh phạt oan nghiệt, và nắm lấy quyền trượng của vị minh quân đem Chánh Pháp để chinh phục lòng người.

Vị ấy sau đó còn cho hai người con của mình xuất gia để hoàng tộc có thể trở thành thân bằng, quyến thuộc của dòng họ Thích Ca (Sakya) cao quý.

Hai vị hoàng thân xuất gia đã trở thành hai bậc long tượng trong Phật Pháp. Đó là vị Thánh Tăng Mahinda và Thánh Ni Saṅghamittā.
Hoàng đế Asoka đã ủng hộ và nâng đỡ Phật giáo trên nhiều lãnh vực.

Đại Đế Asoka đã bảo trợ cho kỳ kết tập Tam Tạng kinh điển Phật giáo lần thứ ba dưới sự chủ tọa của bậc Thánh Tăng Moggaliputta Tissa Mahāthera tại kinh thành Pātaliputta.

Đại hội kết tập Tam Tạng kinh điển lần thứ ba có sự tham dự của 1000 bậc thánh Tăng cao quý.

Các bậc thánh nhân đã trùng tuyên lại toàn bộ kinh điển đã truyền thừa hơn 250 năm.

Hội nghị kết tập tại kinh thành Pātaliputta đã hoàn chỉnh kinh điển sau khi bổ sung thêm bộ sách Kathāvatthu vào Tạng Vi Diệu Pháp (Abhidhamma Piṭaka).

Sau kỳ kết tập kinh điển Phật giáo lần thứ ba, với sự gợi ý của bậc đại sư Moggalaputta Tissa, Hoàng Đế A Dục bắt tay ngay vào một sứ mạng hoằng pháp lợi sinh khác.

Suốt chiều dài lịch sử đạo Phật, Hoàng Đế Asoka là một trong những nhân vật sáng chói nhất với công cuộc chấn hưng và truyền bá Phật Pháp.

Vị Đại Đế đã gởi chín phái đoàn truyền giáo đi truyền bá Chánh Pháp đến khắp mọi nơi.

Kể từ thế kỷ thứ III trước công nguyên, đạo Phật bắt đầu vươn mình ra khỏi biên cương xứ Ấn Độ để trở thành một tôn giáo thế giới.

Có vị sứ giả Như Lai đã đi đến miền đất quanh năm tuyết phủ trắng xóa bên dãy núi Hy mã lạp sơn.

Có vị sứ giả trực chỉ về phương Bắc Ấn Độ nơi xứ Kasmir, rồi lên tận vùng đất Gandhara, vùng Yavanas xa xôi.

Có vị sứ giả lại xuôi về phương Nam đi tới vùng đất Suvannabhumi, nay là xứ sở Miến Điện.

Có phái đoàn truyền giáo hướng về đảo quốc Tampapamnidipa, nay là xứ sở Sri Lanka.

Chư vị Thánh Đức đã đi đến những miền đất mới với bước chân trần không ngại nỗi gian lao!

Đi đến nhiều xứ sở và tiếp xúc với các nền văn hóa khác nhau, các nhà truyền giáo đã linh động, uyển chuyển để hòa nhập với nếp sống, phong tục, tín ngưỡng của mọi người dân bản xứ.

Chín phái đoàn truyền giáo thuở ấy đã ra đi để hưởng ứng lời kêu gọi của Đức Thế Tôn: “Hãy ra đi, nầy các thầy Tỳ Kheo, vì sự hạnh phúc cho phần đông”.

Theo các tập biên niên sử Mahāvaṃsa và Dīpavaṃsa, Phật giáo được du nhập vào Sri Lanka thời kỳ Đức Vua Devanampiya Tissa (307-267 BCE).

Vào đúng ngày rằm tháng 5, ngày trăng tròn tháng Poson, Phật lịch 308, năm 236 trước công nguyên, phái đoàn truyền giáo từ Ấn Độ đã đến xứ sở Sri Lanka.

Phái đoàn truyền giáo gồm có Bhante Mahinda là trưởng đoàn và năm bậc thánh nhân A La Hán nữa là Bhante Itthiya, Bhante Uttiya, Bhante Sambala, Bhante Bhaddasāla, vị Sa Di tài năng Sumana.

Tháp tùng đi với đoàn truyền giáo có thêm vị cư sĩ thánh nhân A Na Hàm Bhanduka. Đây chính là người cháu trai của Ngài Mahinda.

Với năng lực thần thông quảng đại, phái đoàn truyền giáo bay qua hư không để đến đảo quốc Sri Lanka, rồi đáp xuống đỉnh đồi Mihintale, cách thủ đô Anuradhapura khoảng 12 km về phía đông.

Lúc đó, Đức Vua Devanampiya Tissa cùng với đoàn tùy tùng đang đi săn bắn ngay trong khu vực miền núi Mihintale.

Phái đoàn truyền giáo bay đến Mihintale rồi đáp xuống ngọn núi nhỏ Missaka Pabbata.

Thấy dáng Đức Vua Devanampiya Tissa từ xa đi tới, vị trưởng đoàn Mahinda cất lên lời nói thân ái:
_ Thưa Đại Vương, chúng tôi là đệ tử của Đức Thế Tôn, bậc khai sáng con đường chánh đạo. Từ Ấn Độ, chúng tôi đến đây vì lòng bi mẫn cho xứ sở của Ngài.

Nghe tiếng nói hiền từ của một nhà sư, Đức Vua Devanampiya Tissa để cung tên xuống một bên, đi đến gần vị Tôn giả, thăm hỏi thân tình rồi ngồi xuống nơi phải lẽ.

Sau khi quán xét tâm tư và khả năng lảnh hội của nhà vua và hội chúng, Ngài Mahinda bắt đầu thuyết giảng bài pháp thoại đầu tiên.

Pháp thoại đầu tiên là bài kinh Cūḷahatthipadopama Sutta, Tiểu Kinh Ví Dụ Dấu Chân Voi, Trung Bộ Kinh bài số 27.

Bài kinh mô tả sự cao quý vi diệu của Đức Phật, Giáo Pháp và Chư Tăng.

Kinh Cūḷahatthipadopama Sutta trình bày tiến trình tu tập của một vị Tăng sĩ Phật giáo, và phương cách mà vị hành giả có thể tiếp cận chân lý.

Ngay khi vị trưởng đoàn chấm dứt bài pháp thoại, Đức Vua Devanampiya Tissa và cả hội chúng bao gồm 40.000 người đều phát tâm quy y nương nhờ nơi ba ngôi Tam Bảo.

Đạo Phật ở đảo quốc Sri Lanka chính thức khai sinh từ bài kinh Cūḷahatthipadopama Sutta.

Phần diễn tiến tiếp theo của câu chuyện đã thuộc về lịch sử!

Vị trưởng phái đoàn truyền giáo ARAHATH MAHINDA THERO là một bậc pháp sư đại tài.

Ngài đã khéo léo chọn lọc những bài giảng phù hợp, thật sinh động để chuyển tải thông điệp từ bi và trí huệ của Đức Thế Tôn đến cho người dân ở vùng đất mới.

Chỉ trong khoảng thời gian ngắn, toàn dân ở xứ sở Sri Lanka từ vua quan cho đến hàng thứ dân đều trở thành người Phật tử thuần thành.

Toàn dân ở đảo quốc Sri Lanka đón mừng tín ngưỡng mới, và họ thành đạt sự tiến bộ tâm linh trước đây chưa từng có.

Phần lớn chư vị đều an trú vào quả vị Nhập Lưu (Sotāpatti), bậc thánh nhân Tu Đà Hườn, tầng thánh đầu tiên trong bốn tầng thánh.

Hạt giống bồ đề đã nảy mầm và bắt đầu bám rễ vững chắc trên đảo quốc Sri Lanka!

Trước khi phái đoàn truyền giáo Theravāda đến, ở Sri Lanka chưa có một tôn giáo chính thống. Người dân bản xứ luôn tin tưởng và thờ phượng rất nhiều các vị thần linh.

Phái đoàn truyền giáo của Ngài Mahinda không chỉ đem lại niềm tin nơi Tam Bảo cho người dân bản xứ.

Những bài pháp thoại của chư vị đã định hình cho nếp sống của cả dân tộc bắt đầu từ thời điểm đó.

Lần đầu tiên gặp gỡ Đức Vua Devanampiya Tissa, lúc đó nhà vua và quân lính đang đi săn bắn, bậc thánh nhân với lòng từ bi vô lượng đã khuyên nhủ nhà vua và mọi người dân hãy tôn trọng sự sống của muôn loài vạn vật.

Thông điệp của bậc thánh nhân đã được Đức Vua Devanampiya Tissa khắc lên bảng vàng nơi hoàng cung, và trở thành kim chỉ nam trong đời sống của người dân Sri Lanka, một dân tộc rất hiền lành, luôn biết quý trọng mọi người, mọi vật.

Người dân ở xứ sở được gọi là “viên ngọc giữa lòng đại dương” tri ân và tôn vinh Ngài Mahinda với sự tôn vinh tối thượng.

Họ gọi Bhante Mahinda Mahāthera với danh xưng là “ANUBUDDHA”, có nghĩa là vị Phật thứ hai.

Vị Phật Anubuddha đã đem đến cho dân tộc Sri Lanka một tài sản tinh thần phong phú về nhiều phương diện như luân lý, giáo dục, tâm linh, văn hoá, tín ngưỡng.

Xứ sở Sri Lanka là thành trì của Phật giáo Theravāda, để từ đó Chánh Pháp lần lượt được truyền bá xuống các nước khu vực lân cận trong toàn vùng Châu Á.

Cuộc hội kiến lịch sử giữa Ngài Mahinda Mahāthera và Đức Vua Devanampiya Tissa đã diễn ra đúng vào ngày trăng tròn tháng 5, tháng Poson.

Chính xác là ngày rằm tháng 5 năm 236 trước công nguyên, đúng vào năm Phật lịch 308.

Theo thời tiết Sri Lanka, tháng Poson là tháng mùa mưa, tháng mà cây cối đâm chồi, nảy lộc. Danh từ Poson xuất xứ từ ngôn ngữ Pāli là “pasavati”, có nghĩa là ra hoa, kết quả.

Dường như đất mẹ thiên nhiên đã chuẩn bị đủ mọi thuận duyên để người dân bản xứ có thể tiếp nhận nguồn ánh sáng Chánh Pháp từ nơi xứ Phật Ấn Độ.

Lịch sử Phật giáo Sri Lanka khởi sự từ ngày trăng tròn tháng Poson huyền diệu, khi những đôi chân thánh thiện in dấu chân lên miền đất thánh Mihintale năm xưa.

Hơn hai ngàn năm đã trôi qua bên bờ biển Ấn Độ Dương.

Hòa vào tiếng sóng biển vỗ rì rào, rì rào như bất tận là âm vang từ ngàn xưa lời nhắn nhủ của Đức Thế Tôn (Dhammadūta):

“Hãy ra đi, nầy các thầy Tỳ Kheo, để đem lại sự tốt đẹp cho nhiều người, đem lại hạnh phúc cho nhiều người.

Nầy các thầy Tỳ Kheo, vì lòng bi mẫn cho đời, hãy ra đi để đem lại sự tốt đẹp, sự lợi ích và hạnh phúc cho toàn thể Chư Thiên và nhân loại”.

Dẫu đang phải đối mặt với nhiều biến động trong đời sống xã hội, người dân Sri Lanka ngày hôm nay vẫn nhiệt thành tổ chức Đại Lễ Poson Poya lần thứ 2258.

Tất cả chúng ta hãy cùng nhau cầu nguyện niềm hạnh phúc cho người dân Sri Lanka, sự bình an hãy đến với xứ sở Sri Lanka!

↑ trở lên